اندیشمندان اقتصادی امپریال کالج لندن بر این نظر هستند که استقرار شبکه های پهن باند تلفن همراه همواره باعث توسعه اقتصادی می شود آنها در آخرین تحقیق خود در خصوص شبکه های نسل پنجم مخابراتی چنین اعلام کرده اند که به طور متوسط  افزایش 10٪ در نسبت توسعه پهنای باند تلفن همراه در سوی اقتصادی آن منجر به افزایش 0.8٪ تولید ناخالص داخلی می شود. همان طور که می دانیم پهنای باند در مدل نامینال از شبکه های نسل چهارم مخابراتی به نسل پنجم مخابراتی چیزی حدود 100 برابر خواهد بود و این یعنی نسل پنجم شبکه های مخابراتی 5G ، حدود 8% تولید ناخالص داخلی کشورهای پیشرو در این حوزه را بیشتر خواهد کرد در این مقاله می خواهیم در خصوص صحت این ادعا و این که اساسا این مورد چگونه اتفاق خواهد افتاد بحث کنیم.

تولید ناخالص داخلی GDP به عنوان یکی از مهمترین شاخص های تجزیه و تحلیل و ارزیابی در اقتصاد کلان معادل کل ارزش ریالی محصولات و خدمات تولیدشده توسط واحدهای اقتصادی داخل کشور در دوره زمانی تعریف شده می باشد. طبق تعریف GDP شامل هر نوع تولید کالا و خدمتی می شود.طبق ادعای اندیشمندان اقتصادی امپریال کالج لندن قرار است نسل پنجم شبکه های مخابراتی 5G ، رشد 8 درصدی در تولید نا خالص داخلی را رقم زند اما چطور و چگونه؟

اولین سوالی که به ذهن می رسد این است که این اتفاق کی رخ خواهد داد شرکت مخابراتی اریکسون مدعی است پهنای باند شبکه های نسل پنجم مخابراتی تا انتهای سال 2024 بیش از 92% از پوشش های پهن باند اپراتورهای مخابراتی دنیا خواهد شد این یعنی از لحاظ زمانی تا رسیدن به مرحله ای که این سطح از پهنای باند در اختیار مردم برای کارآفرینی ، تولید یا توسعه محصولات و خدمات آنها قرار گیرد فاصله ای 4 ساله را پیش رو داریم اما در خصوص کشور خودمان ایران ، تجربه ورود فن آوری های نسل های قبلی نشان داده است که به نسبت دنیا همواره عقب تر بوده ایم در خصوص نسل چهارم مخابراتی یا همان Lte این تاخیر برای اپراتور مخابراتی ایرانسل حدد دوسال بوده است. هرچند که بخشی از این تاخیر همواره به خاطر تحریم ها بوده اما دلیل دیگر آن نبود برنامه منسجم و کلان اقتصادی برای پیشرو بودن در این حوزه است چرا که همواره توسعه شبکه های مخابراتی صرفا به معنی ورود فن آوری به کشور بوده است و پشت بند آن هیچ گونه برنامه توسعه ای مرتبط با توسعه اقتصادی دیده نشد است هرچند که اسناد و نقشه راه هایی در این خصوص وجود دارد اما هیچ وقت آنها به صورت هدفمند ، پیگیری و عملیاتی نشده اند نمونه مهم آن توسعه شبکه اینترنت اشیا است که اپراتور مخابراتی ایرانسل با به روزرسانی شبکه های رادیویی خود توانسته است شبکه دسترسی اینترنت اشیا با فن آوری NB-IoT را تجاری سازی کند ولی هم چنان این فن آوری در ویترین شوآف اپراتورهای مخابراتی خاک می خورد.

ادعای عدد 8% در خصوص ارتباط پهنای باند و توسعه تولید ناخالص GDP را بایستی امپریال کالج لندن پاسخگو باشد هرچند که آنها یک گام جلوتر رفته اند و از واژه اثبات استفاده نموده اند و ادعا دارند که این ارتباط را اثبات نموده اند اما قصد ما در این مقاله چگونگی این رخداد است.

واژه دیگری که امروزه خیلی پرکاربرد شده است اقتصاد دیجیتالی یا همان Digital economy است در یک تعریف عامیانه از آن  ، اقتصاد دیجیتالی را انجام دادن فعالیت‌های اقتصادی از طریق بازارهایی مبتنی بر اینترنت و شبکه گسترده جهانی می دادند این تعریف به نظر خیلی پیش پا افتاده می باشد چرا که اقتصاد دیجیتالی حاصل جهش در سطح تولید خدمات و محصولات مبتنی بر فن آوری های نوظهور است که ارزش افزوده بسیار زیادی را برای کشورها ایجاد می کنند و در حقیقت تحقق کاربرد فن آوری های نوظهور در انقلاب صنعتی نسل چهارم یا همان Industry 4.0 می باشد لذا این تعبیر کجا و آن تعریف کجا ؟! 

آن تعریف دامنه بسته یعنی اقتصاد دیجیتال را کمرنگ نمودن و اقتصاد آتی کشورها را فقط در توزیع محصولات و خدمات بر بسترهای اینترنتی دیدن ، از این منظر این تعریف نه اینکه غلط باشد بلکه به نظرم خیلی خیلی غلط است لذا جا دارد که در نهادینه سازی تعریف درست و دقیق آن یک بازنگری جدی از آن چه که در ذهنمان شکل گرفته است انجام دهیم .

می گویند در سراسر اقتصاد دیجیتال ، شبکه های 5G به همان اندازه برای شرکت ها مهم است که دیگر فن آوری های نوظهور نظیر هوش مصنوعی ، زنجیره بلوکی و کلان داده ها مهم است چرا که در دنیای اقتصاد دیجیتال ، ارزش افزوده های حاصل از تولید خدمات و محصولاتی بر پایه هوش مصنوعی یا هر فن آوری دیگری ، زمانی گسترده و فراگیر خواهد شد که پهنای باند قابل قبولی برای دریافت و استفاده از آنها نزد کاربران موجود باشد. در ادعای دیگری از شرکت اریکسون چنین اعلام شده است که تا سال 2030 ، دو سوم نیروی کار جهانی از سکوی 5G استفاده خواهند کرد و این یعنی کلیه خدمات شرکت ها و سازمان های دولتی و خصوصی بر پایه ارتباطات نسل پنجم مخابراتی 5G توسعه خواهد یافت.

از این رو نسل پنجم شبکه های مخابراتی را بایستی ستون فقرات تحول دیجیتال کسب و کارهای آتی دید لذا با این لنز نسل پنجم شبکه های مخابراتی 5G ، اصل و ضرورت رقابت های فناورانه در عرصه جهانی خواهد شد جایی که ابرقدرت های نسل پنجم مخابراتی یعنی چین ، کره جنوبی و آمریکا فرصت توسعه سریع خدمات و محصولات مرتبط با این حوزه را زودتر از دیگر کشورها به دست خواهند گرفت. آنها در وعده 5G و انقلاب صنعتی چهارم I.4 حرف از افزایش بی سابقه تولیدات و مشاغل جدید و متفاوتی زده اند که ارزش آفرینی آن خدمات و مشاغل چنان متفاوت و با حاشیه سود بالایی است که اقتصادهای سنتی مبتنی بر خام فروشی دیگر توان مقابله و رسیدن به آنها را نخواهند داشت همان حرفی که بیش از یک سال پیش در خصوص هژمونی دیجیتال و خطرات پیش روی آن بیان کرده بودم.

می گویند نسل پنجم مخابراتی 5G و حکمرانی خاص آن قرار است سبک های زندگی مردم را به کل متفاوت می کند خصوصا جایی که این فن آوری با دیگر فن آوری ها نظیر هوش مصنوعی ترکیب شود از یک دید آن خدمات سبب تغییر در شیوه اداره امور مملکت داری می شود و از سوی دیگر منجر به تولید خدمات و محصولات نوآوری خواهد شد که به دلیل درهم تنیدگی با زندگی های مردم ، قطع یقین سلایق و عادت ها را عوض می کند.برای درک بهتر این موضوع و ارتباط آن با موضوع مورد بحث  ، جایگاه خدمات و محصولاتی را در زندگی های آینده و به سبک دیجیتال خود در نظر بگیرید که هیچ کار و خدمتی دیگر مقدور به تولید و ارائه نخواهد بود جز این که سوار بر بستر 5G بشود. شبیه همان اتفاقی که در خصوص قبض های دولتی رخ داد و هیچ بانکی پرداخت داخل شعبه ای آنها را قبول نمی کرد قطعا چنین ترسیمی برای تمامی خدمات پسا نسل پنجم به وجود خواهد آمد که هیچ خدمت بخش دولتی و خصوصی جز سوار بر سکوی نسل پنجم مخابراتی 5G یافت و ارائه نخواهد شد لذا این ترسیم سبب ظهور کوهی از خدمات و محصولات نوآورانه ای می شود که در جابجایی عدد تولید ناخالص داخلی GDP  تاثیرات وسیعی را ایجاد خواهد می نماید.

از اینجا است که باید به پراهمیت بودن این توسعه پی برد در همسایگی ما کشور مدعی بر عنوان حکمران دیجیتالی خاورمیانه  به رهبری شاهزاده جوان اش (عربستان سعودی) چندسالی است که برنامه ریزی راه اندازی نسل پنجم مخابراتی 5G را سرلوحه تمامی برنامه های راهبردی خود قرار داده است نه صرفا به خاطر لوکس بودن فن آوری بلکه به خاطر ترسیمی که از حکمرانی 5G برای خود و منطقه در نظر گرفته است.

در جمع بندی که آیا نسل پنجم شبکه های مخابراتی در توسعه اقتصاد دیجیتال موثر است یا خیر باید جواب داد بی شک جواب بلی است و همانطور که در متن اشاره نمودم نسل پنجم شبکه های مخابراتی را بایستی ستون فقرات تحول دیجیتال کسب و کارهای آتی دانست چرا که قرار است پس از نسل پنجم مخابراتی ، اپراتوری ها و خدماتی به بازارها معرفی شوند که تا قبل از این وجود نداشته اند و این یعنی آینده نگری و ترسیم خط مشی گذاری دیجیتال ، اصلی که نباید فراموش کرد و نسل پنجم مخابراتی را دیگر ، تنها و فقط یک فن آوری ندید.

برای پی بردن به این ادعا مطالب آدرس زیر را ملاحظه بفرمایید که برخی از برنامه های خط مشی گذاری دیجیتال مرتبط با نسل پنجم مخابراتی در آن اشاره شده است.

ttps://smc.gouvernement.lu/en/dossiers/5G/5G0.html