مقایسه ای تامل برانگیز از دو برنامه پنج ساله یکی در سند برنامه پنج ساله هند در افق حکمرانی دیجیتال و دیگری به عنوان بخشی از برنامه سند 25 ساله ایران و چین

برنامه حکمرانی دیجیتال هند شاهد یک مسیر رو به رشد مداوم است مسیری با نقاط عطف و ابتکارات زیاد که سبب شده پرچمدار تحقق برنامه های حکمرانی و تحول دیجیتال در آسیای جنوبی بشود.

رشد سریع خدمات دیجیتال در هند مدیون برنامه ای است که به واسطه موج آزاد سازی تجارت آزاد جهانی در دهه 90 میلادی در آن کشور رخ داد و امروز بعد از گذشت سی سال از آزاد سازی تجارت ، هند به درجه ای از اصلاحات گسترده اقتصادی رسیده که دولت وقت هند در باز كردن بازارهای هند به روی مشاغل و سرمایه گذاری های جهانی نگاه کاملا فناورانه محور دارد و شرط ورود به بازارهای هند را سرمایه گذاری در جهت توسعه زیرساخت های فن آوری های نوظهورمی داند. ( دقیقا عکس نگاه مسئولین ما در واگذاری ثروت های خام خدادادی ) لازم به ذکر است که از گذشته تا کنون ، تمرکز دولت های هند بر رهبری خدمات دیجیتالی بوده است و این نگاه راهبردی سبب شده که  آنها بتوانند پتانسیل تبدیل شدن هند به یک رهبر فن آوری واقعی را عملیاتی کنند.

چشم انداز اقتصاد دیجیتال هند

تخمین زده می شود که اقتصاد دیجیتالی هند تا سال 2025 امکان تبدیل شدن این کشور را به یک اکوسیستم نوظهور اقتصادی 1 تریلیون دلاری را ایجاد کند. خارج از میزان درآمد نهایی در افق رهبری دیجیتال ، این ترسیم راهبردی پیامدهای مثبتی را برای دولت هند دارد زیرا این رویه نه تنها سبب افزایش شغل می شود بلکه فرصت سرمایه گذاری خارجی در جهت رشد انواع زیرساخت های مبتنی بر فن آوری های نوظهوری چون اینترنت اشیا ، کلان داده ، هوش مصنوعی ، رایانش ابری و زنجیره بلوکی را ایجاد می نماید. زیر ساخت هایی که برای هر کشوری اجزای اصلی هاب هوشمند آن کشور محسوب می شود تا پس از آن شاهد ظهور مشاغل کوچک و متوسط نوظهوری باشیم که در جهت رشد اقتصادی کشور ( تولید ارزش افزوده های دیجیتال ) کمک شایانی کنند. با این وجود ، موانع بسیاری در مسیر تبدیل شدن هند به یک قدرت اقتصاد دیجیتالی 1 تریلیون دلاری وجود دارد یکی از مهمترین آن موانع شکاف دیجیتال فاصله داری در توزیع جغرافیایی و جمعیتی متنوع  و همچنین زیرساخت های توسعه نیافته فن آوری اطلاعات و ارتباطات در این کشور است ولی این مسئله را دولت هند به درستی فهمیده است و در این خصوص در جهت رویارویی با انواع چالش های اساسی در اکوسیستم دیجیتال و حل مسائل آن حوزه ها ، خط مشی گذاری های مناسبی را انجام داده است.

برنامه حکمرانی دیجیتال هند

برنامه پنج ساله هند در افق حکمرانی دیجیتال توسط دولت هندوستان و تحت نظارت وزارتخانه الکترونیک و فناوری اطلاعات از اول ژوئیه 2015 آغاز گردیده است. در این برنامه ، چشم انداز اصلی شامل سه وجه می شود که عبارت هستند از:

  • توسعه سریع انواع زیرساخت های دیجیتال به عنوان ابزار اصلی برای بهره برداری تجاری ، حقوقی و حاکمیتی در سطح شهروندان ، حاکمیت 
  • توسعه انواع خدماتی که کمک به توانمندسازی شهروندان دیجیتال کند.
  • توسعه سریع انواع خدمات و محصولاتی دیجیتالی ایی که در مناطق روستایی کمک به رشد اقتصاد دیجیتال کشور کند. 

آنها ( منظور دولت هند ) برای تحقق زوایای مختلف این چشم انداز بودجه عملیاتی این برنامه ها را 23٪ افزایش داده اند. و بودجه 3،958 کرور برای سال های 2020-21 را در نظر گرفته اند.

لیست برنامه های اعلام شده تحول و حکمرانی دیجیتال هند به شرح زیر می باشد

Aadhaar ، Smart Town Mission ، BHIM UPI ، RuPay ، GSTIn ، GeM ، DigiLocker  

برنامه توسعه اکوسیستم دیجیتال هند

  • تعداد نقاط اتصال فیبر نوری در حال حاضر در کشور هند معادل 140 هزار نود می باشد که در برنامه حکمرانی دیجیتال هند این عدد تا انتهای سال 2021 بایستی رشد 20% داشته باشد.
  • تعداد 9300 مرکز توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در هند وجود دارد که این کشور را به سومین اکوسیستم بزرگ راه اندازی فن آوری در جهان تبدیل کرده است. و تمرکز اصلی خیلی از این مراکز بر توسعه خدمات و محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی و زنجیره بلوکی است.
  • همچنین در کنار مراکز توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، دولت هند از طرح هایی چون MeitY یا برنامه های چون TIDE و ESDM (طراحی و ساخت سیستم های الکترونیکی) به عنوان انکوباتورهای دولتی در جهت توسعه مهارت و ارتقاء فناوری بومی رونمایی کرده است.

استقبال جهانی از برنامه حکمرانی دیجیتال هند

در این راستا دولت هند برای تحقق ترسیم رهبری دیجیتال هند تا 5 سال آینده مذاکرات جدی ایی را با شرکت های بزرگ فن آوری در سراسر جهان شروع کرده است. از نمونه های این مذاکرات می توان به قراداد شرکت گوگل با راه آهن هند برای راه‌اندازی خدمات وای فای رایگان در 100 ایستگاه اصلی راه‌آهن هند نام برد و همچنین در قرارداد دیگری گوگل به طور هم زمان با شرکت های RailTel ، PSU در جهت توسعه شبکه های فیبر نوری در طول مسیرهای ریلی در هندوستان همکاری می کند و یا در قرارداد دیگری شرکت مایکروسافت در زمینه تحقق حکمرانی دیجیتال در برنامه ای تحت عنوان "تور فن آوری حکمرانی دیجیتال" در صدد افزایش مهارت های دولتی و حاکمیتی به واسطه بهره گیری از فن آوری هایی چون هوش و محاسبات ابری می باشد. 

جمع بندی:

شکی نیست که ابتکار عمل دولت هند در پنج سال اول موفقیت های بسیار خوبی را به همراه خواهد داشت و به قول قدیمی ها ما مرده شما زنده و شاهد آن تحولات در اکوسیستم جدید خواهید بود و چنین رویکردهایی گامی مهم در جهت دفاع از منافع و حقوق دیجیتالی هند نوین خواهد بود که در کنار همسایه قدرت طلب خود چین ، بتواند از منافع ملی و تجاری آینده خود در اکوسیستم دیجیتال دفاع کند. این دست نوشته صرفا تلنگری به برنامه ریزان سند توسعه همکاری سند 25 ساله ایران و چین بود که تفاوت نگاه های راهبردی دولت ها مشخص شود نگاهی که همچنان توسعه ایران را در سرمایه گذاری در بخش نفت و انرژی می داند اما واقعیت تلخ و دلیل استقبال دولت چین فرصتی مغتنم برای تامین انرزی مفت در جهت توسعه هژمونی دیجیتال خود است و نه چیز دیگر ....