مقدمه:
یکشنبه، 13 اکتبر، درست از لحظه‌ای که پایم را در فرودگاه دبی گذاشتم، حس عجیبی داشتم. این بار سفرم به دبی برای یک هدف خاص بود: شرکت در رویداد جهانی جیتکس 2024. نمایشگاهی که همه نگاه‌ها به آن دوخته شده بود، نه فقط به خاطر حجم بی‌سابقه شرکت‌کنندگان بلکه به دلیل تم محوری آن، "هوش مصنوعی". از همان ابتدای سفر، در ذهنم سوالاتی شکل گرفت: دبی چه دستاوردهایی برای نمایش دارد؟ چگونه در زمینه هوش مصنوعی و تحول دیجیتال پیشگام شده است؟
با شروع نمایشگاه در روز دوشنبه، وارد سالن‌های عظیم جیتکس شدم. همه جا غرفه‌های رنگارنگ و پر از هیجان، اما چیزی که به وضوح به چشم می‌خورد، حضور گسترده چین و هند بود. غرفه‌های این دو کشور به نوعی قلب نمایشگاه را تسخیر کرده بودند و با محصولات و راهکارهای فناورانه‌شان از هر گوشه فریاد می‌زدند که ما در این بازی بزرگ، حریف قدرتمندی هستیم. از پهپادهای هوشمند گرفته تا روبات‌های پیشرفته، چین و هند با اقتدار در همه سالن‌ها حاضر بودند.
اما در میان این همه سر و صدا، غرفه حکمرانی دیجیتال امارات، توجه من را به خود جلب کرد. به‌راستی که اماراتی‌ها درک عمیقی از مفاهیم فناوری‌های روز، استراتژی تحول دیجیتال و به‌ویژه حکمرانی دیجیتال پیدا کرده‌اند. چیزی که بیشتر برایم جذاب بود، این بود که آن‌ها دیگر از مرحله آزمایشی یا POC عبور کرده بودند. راهکارهایی که در سطوح مختلف حکمرانی، از شهری تا ایالتی، پیاده‌سازی شده بود، نشان می‌داد که اماراتی‌ها آینده خود را به‌خوبی ترسیم کرده‌اند.
آن‌ها نه تنها در زمینه‌های فناوری و دیجیتال پیشگام شده‌اند، بلکه در تعریف و اجرای پروژه‌های تحول دیجیتال در تمامی سطوح دولتی، موفقیت‌های قابل‌توجهی به دست آورده‌اند. هر غرفه، هر راهکار، هر فناوری، به‌نوعی قصه‌ای از حرکت سریع امارات به سوی یک "هاب دیجیتال منطقه‌ای" را روایت می‌کرد. از سیستم‌های همزاد دیجیتال تا شهرهای هوشمند و پلتفرم‌های جامع داده، همه چیز با یک هدف مشترک پیاده‌سازی شده بود: تبدیل امارات به مرکز دیجیتال و اقتصاد دیجیتال منطقه تا سال 2031.
در گفتگو با متخصصان حاضر در غرفه‌های اماراتی، متوجه شدم که چقدر سطح دانش و تسلط آن‌ها به زبان انگلیسی و توانایی توضیح فناوری‌های پیشرفته بالاست. آن‌ها به‌راحتی از امروز و فردای امارات سخن می‌گفتند و با اطمینان به ما نشان می‌دادند که تا چه حد در این مسیر پیش رفته‌اند. احساس کردم که این رقابت منطقه‌ای به مرحله‌ای خطرناک رسیده است؛ چراکه امارات، که امروز هاب تجاری و ترانزیتی منطقه است، در حال تبدیل‌شدن به هاب دیجیتال و اقتصاد دیجیتال است.
اما آنچه که در این نمایشگاه مشهود بود و به چشم من آمد:
- نوآوری‌های شهر دیجیتال و فناوری‌های پیشرفته
امارات متحده عربی با نمایش نوآوری‌های متنوعی مانند ربات اسکنر و قایق پهپاد دریایی، جایگاه خود را به عنوان پیشرو در انقلاب شهر دیجیتال تثبیت کرد. این رویداد به بحث و تبادل نظر میان سیاست‌گذاران و رهبران صنعت درباره فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و رباتیک برای افزایش اتصال و تقویت رشد اقتصادی کمک کرد. در حال حاضر، بخش شهر دیجیتال بیش از ۱.۸۳ تریلیون دلار درآمد کسب کرده که رشد ۲۱ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.
- رهبری استراتژیک امارات در توسعه شهرهای دیجیتال
سرمایه‌گذاری‌های امارات متحده عربی در تحول دیجیتال، این کشور را در میان رهبران جهانی توسعه شهرهای هوشمند قرار داده است. شهرهای دبی و ابوظبی در میان ۱۲ شهر برتر جهان در شاخص شهر هوشمند ۲۰۲۴ قرار گرفته‌اند. سازمان تنظیم مقررات ارتباطات و دولت دیجیتال (TDRA) نقش کلیدی در تحول دیجیتال در سطح فدرال دارد و با پروژه‌هایی مانند پلتفرم همزاد دیجیتال که شبیه‌سازی بلادرنگ زیرساخت‌ها و سیستم‌های عملیاتی را ارائه می‌دهد، این تحول را پیش می‌برد. اما چیزی که بیش از همه توجه من را به خود جلب کرد، پاویون حکمرانی دیجیتال امارات بود. برخلاف کشورهای دیگر که هنوز در مرحله آزمایش و اثبات مفاهیم (POC) گیر کرده‌اند، امارات متحده عربی به وضوح از این مرحله عبور کرده و در حال اجرای پروژه‌های بزرگ و واقعی در حوزه حکمرانی دیجیتال است. راهکارهایی که در این غرفه‌ها به نمایش گذاشته شده بود، از هوش مصنوعی گرفته تا زیرساخت‌های داده، همگی نشان‌دهنده استراتژی بلندمدت این کشور برای تبدیل‌شدن به هاب دیجیتال منطقه تا سال 2031 است. - تحولات دبی و ابتکارات کلیدی
دبی دیجیتال به عنوان یکی از پیشگامان تحول دیجیتال، نقشی حیاتی در تقویت اقتصاد دیجیتال و توسعه توانمندی‌های ملی ایفا کرده است. ابتکاراتی مانند "استراتژی بدون کاغذ" که دبی را به اولین دولت بدون کاغذ در جهان تبدیل کرده و پلتفرم "DubaiNow" که بیش از ۲۸۰ خدمت دیجیتال ارائه می‌دهد، از نمونه‌های این تحولات هستند. عالیجناب حمد عبید المنصوری، مدیرکل دبی دیجیتال، بر اهمیت همکاری بین بخش‌های عمومی و خصوصی برای استفاده از فناوری‌های نوین تأکید کرد.
- پیشرفت در حمل‌ونقل شهری و توسعه پایدار
سازمان جاده‌ها و حمل‌ونقل دبی (RTA) با ۸۲ پروژه جدید در حوزه حمل‌ونقل شهری، تلاش دارد تا دبی را به شهری متصل و کارآمد تبدیل کند. در همین راستا، شهر مصدر در ابوظبی نیز نمونه‌ای از توسعه پایدار است که زندگی شهری را با استفاده از شیوه‌های نوآورانه بازتعریف می‌کند و به اهداف زیست‌محیطی امارات کمک می‌کند.
- فرصت‌ها و چالش‌های شهرهای دیجیتال
در GITEX GLOBAL، کارشناسان به بررسی نقش فناوری در رفع چالش‌های شهری پرداختند و این روندها را با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد همسو کردند. همکاری‌های عمومی-خصوصی برای استفاده از فناوری‌های نوآورانه به عنوان یکی از کلیدهای حل این چالش‌ها مورد تأکید قرار گرفت. - نوآوری‌ها و رشد دیجیتال
شرکت‌کنندگان با نوآوری‌هایی مانند ربات اسکنر شهرداری دبی و Uni-Mini، وسیله نقلیه بدون سرنشین برای نقشه‌برداری، آشنا شدند. ابوظبی نیز سیستم ترافیک هوشمند خود را به نمایش گذاشت که با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، به بهبود حمل‌ونقل شهری کمک می‌کند.
این سطح از پیشرفت، برای من شگفت‌انگیز بود. نه تنها فناوری‌ها پیشرفته بودند، بلکه از نظر زیرساختی، امارات در حال پیشی گرفتن از بسیاری از کشورهای منطقه است.
نقش جهانی GITEX در فناوری
GITEX Global به عنوان یکی از رویدادهای برتر فناوری جهان، به تقویت اکوسیستم جهانی فناوری ادامه می‌دهد. رویدادهای آینده شامل GITEX AFRICA، GITEX ASIA و GITEX EUROPE خواهد بود که به نخستین GITEX NIGERIA در سپتامبر ۲۰۲۵ منجر خواهد شد.
جمع بندی و توصیه من به دولتمردان و خط مشی گذاران ایران عزیز خودمان
در پایان این سفر، توصیه‌ای که می‌توانم به دولت مردان ایرانی بکنم این است که بازدید از چنین دستاوردهایی برای فهم رقابت منطقه‌ای و مقوله هژمونی دیجیتال بسیار ضروری است. اماراتی‌ها با درک درست از مفهوم و ارزش داده و حکمرانی داده، سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این حوزه انجام داده‌اند و این در حالی است که اگر بخواهیم این دستاوردها را با سند ملی هوش مصنوعی و برنامه هفتم توسعه مقایسه کنیم، تقریبا می‌توان گفت که تا سال 2030، رقبای منطقه‌ای مانند امارات به راحتی از ما پیشی خواهند گرفت.
دیدگاه خود را بنویسید