همانطور که برای دیدن خورشید نیازمند لنز و فیلتر مناسب هستیم، برای درک درست ابعاد کسب و کارهای نوپدید دیجیتال هم باید از لنز مناسب استفاده کرد. آقای David Mitchell Smith ، یکی از معاونین اصلی شرکت گارتنر بر این باور است که ورود به حوزه کسب و کارهای دیجیتال، نیازمند نگاهی متفاوت به مسائل است و پاسخ را بایستی به واسطه لنزها و فیلترهای مناسب جستجو نمود تا فرصت های خوب و درست این حوزه شناسایی شوند.
لنز اول گارتنر : (Digital being Lens (people and things
being از منظر هستی شناسی و از بعد نظری، همان بحث شناخت هست ها از نیست ها است که در فارسی به آن فرتاش گفته می شود، منظور وجودی است در برابر عدم ، یا همان مطلق وجود که همیشه بوده است. گارتنر، فرتاش دیجیتال را در سه بخش و به شرح زیر بیان داشته است:
- Digital humanism / علوم انسانی دیجیتال یا انسانگرایی دیجیتال
- نتیجه همگرایی بین میراث فرهنگی پیچیده بشریت و فناوری ، که یک حوزه جدید در علوم اجتماعی ایجاد کرده است. (یک حوزه مشترک پژوهشی مابین اندیشمندان علوم انسانی و فناوری)
- ویژگی متمایز علوم انسانی دیجیتال، که سبب پرورش روابط دوجانبه بین علوم انسانی و دیجیتال می شود. از یک سو فناوری را به منظور تحقیقات در علوم انسانی به خدمت میگیرد و از دیگر سو فناوری را برای پرسشگری و پاسخ به پرسشها استفاده میکند.
- Human augmentation / افزایش توانایی های بشر (تقویت بشر)
- حوزه مشترک پژوهشی دیگری مابین اندیشمندان علوم انسانی و فناوری، با هدف افزایش توانایی های انسان از طریق دارو و خصوصا فناوری
- تغییر معنای انسان و انسانیت با افزایش جمعیت، از این رو بشر به شدت نیازمند افزایش توانایی خود است.
- تعریف و شناخت مدلی جامع در فلسفه انسان گرایی دیجیتال برای افزایش توانایی های انسانی
- نقش بی نظیر فناوری های augmented reality and wearable technology در افزایش توانایی های انسانی تا چند سال آینده
- Postmobile living / زندگی پسا موبایل
- برخی این سبک زندگی را بر اساس multiple windows approach می دانند، منظور دستگاه همراهی که به واسطه در اختیار داشتن قابلیت های فناورانه متفاوت، دریچه های ارتباطی جدیدی را در زندگی انسان ایجاد کرده است. (دنیای جدیدی از انواع برنامه های کاربردی و API و دستگاه های متصل)
لنز دوم گارتنر : Digital Interacting Lens
منظور شناسایی سبک های نوپدید کاری، خصوصا سبک های نوین تعامل با مشتری به کمک بهره گیری از ابزارهای فناورانه
از منظر گارتنر تعامل دیجیتال را بایستی در مولفه های زیر جستجو نمود:
- Customer experience / تجربه مشتری
- Digital workplace / محل کار دیجیتال
- Data Analytics / تجزیه و تحلیل داده
- Cognitive computing / محاسبات شناختی
لنز سوم گارتنر: Digital Operating Lens
یک کسب و کار دیجیتال نمی تواند بر پایه و اساس سبک اداری و عملیاتی سنتی سازمان، اداره شود.
اساسا، رشد مدل های کسب و کارهای جدید در گرو ایجاد و تحقق ساختار عملیاتی، فناورانه و دیجیتال است.
در ساختار عملیاتی فناورانه بایستی به مولفه های زیر توجه ویژه ای داشت:
- Asset management / تفاوت مدیریت دارایی در عصر حکمرانی دیجیتال و انقلاب صنعتی چهارم با سایر عصرها
- Bimodal operations / به گفته گارتنر، دوسبک مختلف کاری و عملیاتی وجود دارد: یکی متمرکز بر پیش بینی (برای حالتی از مدیریت عملیات که قابل پیش بینی و درک باشد و ما حصل این سبک را ترکیب با فناورهای نوظهور می داند) و دیگری متمرکز بر اکتشاف (برای حالتی از مدیریت عملیات که مشکلات جدیدی ایجاد شده است و بایستی راه حل کشف شود و ماحصل این سبک را ایجاد نوآوری در سازمان می داند)
- Digital bizops ، گارتنر معتقد است که دیجیتال بیزاپس فلسفه عملیات تجاری در اکوسیستم دیجیتال است. و در این خصوص تعبیر جالبی دارد و این چنین بیان داشته که، امروزه کسب و کار و عملیات تجارت دیجیتال در همه جا دیده می شود، ولی وقتی از بیرون به آنها نگاه می کنید، آنها مثل زنبوران عصبی هستند که بی هدف در نزدیکی کندو در حال پرسه زدن و ویزویز کردن هستند، بدون آن که دقیقا بدانند دنبال چه هستند؟ در این حالت مشتریان تنها چیزی که می خواهند توقف آن سروصدای آزار دهنده است.در این خصوص آقای مارک مک دونالند یکی از تحلیل گران اسبق شرکت گارتنر بیان داشته است: در محیط پرآشوب امروزی، مدیران شرکت ها و سازمان ها نیازمند یک طرز فکر جدید دیجیتالی هستند و چاره کار را بایستی در دیجیتال بیزاپس جستجو نمود. ایده دیجیتال بیزاپس بر این فرض است که برای ایجاد تغییر در شرایط و ساختارهای فکری در سطوح سازمان و مدیران ارشد، بایستی از ابزارها و رشته های نوپدید فناورانه در سازمان ها استفاده نمود. چرا که امروزه فعالیت های متعدد و متفاوت تجاری وجود دارند که برای ورود به آنها بایستی سطوح عملیات تجاری سازمان را با ابزارهای فناورانه توسعه داد.
- DevOps ، امروز و به لطف توسعه پلتفرم های مختلف، حوزه های Development , Operation رشد زیادی داشته است و هرروز نسبت به دیروز در مسیر توسعه و تکامل بیشتری است. یکی از زیرساخت هایی که بایستی شرکت ها و سازمان ها برای خود ایجاد نمایند ترسیم محیطی از DevOps در سازمانشان است تا بدان شیوه بتوانند اهداف تجاری خود را در اکوسیستم دیجیتال عملیاتی و مدیریت نمایند.
دیدگاههای بازدیدکنندگان
علیرضا صائبی
189 روز پیشبا سلام و احترام
ضمن تشکر از مطلبی که منتشر فرمودید، به علاقمندان مطالعه در حوزه انسانگرایی دیجیتال (Digital Humanism) پیشنهاد میکنم کتاب «چشماندازهایی بر انسانگرایی دیجیتال» از نشر وارش را مطالعه فرمایند. اطلاعات تکمیلی در این حوزه را میتوانید در آدرس https://dighum.ir/books بیابید.