تحول دیجیتال

اجبار به تغییر شیوه مدیریت عمومی در عصر انقلاب صنعتی چهارم

برای فهم بهتر پیوند میان مفاهیم مدیریت عمومی [Public administration] و انقلاب صنعتی چهارم [Industry 4.0] به نظر می رسد، بایستی به سراغ کشورهای پیشرفته و در حال توسعه رفت و میزان استقبال آنها را نسبت به فناوری های نوآورانه و نوپدید بررسی نمود. اما قبل از آن لازم است در خصوص فناوری نوپدید (نوظهور) و مفهوم حکمرانی دیجیتال بحث شود؛ فناوری های نوپدید که در ابتدای چرخه حیات فناوری قرار دارند، حاصل پیشرفت های متراکم انواع فناوری ها در دوره های متوالی بوده، که ضمن در حال توسعه بودن، به صورت همزمان در صنایع و جوامع در حال استقرار می باشند و سبب تغییراتی شگرف، در فراگردهای تجاری، ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی از حال و آینده آنها خواهد شد. هرچند برخی از فناوری های نوپدید ممکن است سبب تغییر یا حذف فناوری های قبلی شوند اما این نکته قابل تامل است که معمولاً همه فناوری های نوپدید به جایی نمی رسند که بتوانند فناوری‌های فعلی را مختل نمایند.

اصلاح نظام اداری دولت ها و حاکمیت ها به شیوه مدیریت انتقال اما در افق مفهوم حکمرانی دیجیتال

اصلاح نظام اداری مطلوب، در فضایِ یک تغییر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی منحصر به فرد و همزمان امکان پذیر است، این اصلاح، مستلزم بهره جستن از مفهومی تحت عنوان مدیریت انتقال (transitions management) امکان پذیر است، مفهوم مدیریت انتقال در دهه گذشته برای کشف "طیف وسیعی" از مسیرهای ممکن برای ایجاد تغییر، در ساختارهای دولتی و حاکمیتی برجسته شد، اما مدیریت انتقال، همواره سبب ایجاد تغییرات شگرف نگردید. یکی از مشهورترین آن نمونه ها، مرتبط به کشورهای کمونیست است، تغییرات اداری در نظام های اداری کشورهای [Central and Eastern Europe]CEE  که مصادف با جنبش اصلاحاتی نیم کره غربیِ تحت سلطه ­یِ ایده­ های مدیریت دولتی نوین (New Public Management) شکل گرفته بود. اما مفهوم مدیریت دولتی نوین برای ایجاد اصلاحات در کشورهای پسا کمونیستی، که اساس اصلاحات اداره امور خود را در امتدادِ مدل کلاسیک سلسله مراتبی وبری متمرکز، انتخاب کرده بودند، کاملا بیگانه و غیر کاربردی شد و به تعبیری، هیچ گاه زمینه ساز انتقال و ایجاد اصلاحات مطلوب نگردید.

موانع پنهان در مسیر تحقق حکمرانی دیجیتال

دولت ها و حاکمیت ها بر این باورند که فناوری های نوظهور دیجیتال، راهی برای بهبود عملکرد و رفع مشکلات کهنه و حتی غیر قابل حل آنها است. از این رو اکثر دولت ها در تلاش اند تا با تدوین خط مشی های جدید در حوزه خدمات دیجیتالی، مسیر حل مشکلات سنتی را در سازمان های خود باز نمایند. لازم به ذکر است که این شیوه از تصمیم گیری، امری نوپدید نیست و تقریبا بیش از یک دهه است که در سرتاسر دنیا شاهد تعریف انواع خدمات دیجیتال به منظور جایگزینی در ساختار بدنه های دولتی هستیم، آن چه که تحت عنوان دولت الکترونیک در خیلی از کشورها، طرح ریزی و اجرایی گردید.

نقش های مختلف مدیر ارشد دیجیتال CDO چیست ؟

Chief Digital Officer (CDO) مدیر ارشد دیجیتال به نوعی مغز متفکر سازمان در طراحی و ساخت یک سازمان دیجیتال است. او نزدیکترین متحد مدیر ارشد فناوری اطلاعات است و حتی در بخشی از اقدامات پیش روی خود در سطح تعامل بسیار بالایی با مدیر ارشد فناوری اطلاعات همکاری می نمایدبا تمام این تفاصیلی که از این شرح شغلی در اینترنت و مقالات یافت می شود همچنان سوالات به شرح زیر باقی است آیا سازمان ما واقعا به یک مدیر ارشد دیجیتال نیاز دارددر صورتی که نخواهیم بخش جدیدی را باز کنیم مهارت های مورد نیاز برای مدیر ارشد فناوری اطلاعات به منظور ورود به نقش مدیر ارشد دیجیتال چیستنقش مدیر ارشد دیجیتال را در بخش های مختلف سازمان، چگونه می بینیدآیا در آینده نقش مدیر ارشد دیجیتال در مدیر ارشد فناوری اطلاعات یا مدیر ارشد بازاریابی ادغام می شود و یا هر ترکیب بالعکس آن و یا اینکه آنها مجزا باقی می مانند و هر کدام به کار خود ادامه می دهند

سازماندهی برای ساخت آینده دیجیتال

ایده داشتن مدیر ارشد دیجیتال یا همان CDO ، این روزها بسیار رایج شده است و غیر از آن ایجاد مسئولیت اجرایی برای فعالیت های دیجیتالی در یک بخش مستقل و نوظهور در هر سازمانی بسیار جذاب است ، اما واقعیت این است که میزان پذیرش و موفقیت  CDO ها به بستر و فرهنگ آن سازمان بستگی دارد. اگر فعالیت های دیجیتالی یک شرکت بسیار متمرکز باشد ، قطعا داشتن جایگاه CDO منطقی خواهد بود. اما همچنان ایجاد نقش ها ، مسئولیت ها و روابط آن بخش ضروری و حیاتی است.

نقدی بر خط مشی اینترنت ماهواره ای ایران

در آستانه رونمایی از نسل پنجم شبکه های مخابراتی 5G در کشور ، این روزها شاهد اخبار متعددی در خصوص ارائه خدمات اینترنت ماهواره ای استارلینک به رهبری شرکت اسپیس ایکس Space Exploration Technologies Corporation هستیم. این شرکت با ماموریت تولید محصولات صنایع هوافضایی (با رویکرد تجاری) در آمریکا در سال 2002 تاسیس گردید.آقای ایلان ماسک بنیانگذار این شرکت، این روزها بسیار سر زبان ها است، از خبر خرید 1.5 میلیارد دلاری بیت کوین تا رونمایی از طرح ماهواره های مداری، که خیلی از کشورهای دنیا، این سطح از زیاده خواهی جهانی آقای ایلام ماسک را خطر بزرگی برای خود دانسته اند.

از omni-channel تا omni-presence ، مسیری نوین برای نگهداشت مشتریان

در دنیای تجاری امروز دو معضل اساسی وجود دارد؛ یکی ، مربوط به خط مشی ایی است که خیلی از دولت ها ، شرکت ها و سازمان های بزرگ دولتی و خصوصی اتخاذ کرده اند و آن، کالایی تر کردن (اشاره به مقوله Commoditization) خدمات و محصولات است که در نقشه سفر مشتری، مفهوم تجربه مشتری را با بحران مواجه ساخته است و دیگری، بحرانی تحت عنوان، دگرگون سازی ساختارهای تجاری و مشتری داری تحت تاثیر فناوری های نوظهور و مخرب است؛ روندهای تحول گرایانه ای که تحت تاثیر فناوری هایی چون هوش مصنوعی و زنجیره بلوکی به صنایع وارد شده است و متاسفانه در این مسیر، همه شرکت ها و سازمان ها قادر نیستند که به سرعت خود را به شرایط جدید عادت دهند و تجربه نشان داده است که شرکت های بزرگ و صاحب نام در این زمینه بیشتر موفق می شوند.حال در چنین شرایطی که مشتریان عادت به خرید کالاهای ارزان قیمت کرده اند و فناوری های مخرب هم در حال تغییر زیرساخت های تجاری و حکمرانی سازمانی است، سوال مهمی پیش می آید که چگونه از مشتریان خود محافظت کنیم؟! شرایط نگهداشت مشتریان در چنین شرایط و اکوسیستمی چگونه است؟

تحقق اقتصاد مشارکتی و مدور به کمک آزمایشگاه های زندگی دیجیتال شهری (بررسی Torino Digital Living Lab)

امروز قصد معرفی آزمایشگاه زندگی دیجیتال شهر تورینو را برای شما همراهان گرامی دارم. آزمایشگاهی که در زمینه اقتصاد مشارکتی (Sharing Economy) و اقتصاد مدور یا چرخشی (Circular Economy) فعالیت دارد. این آزمایشگاه در تابستان2017 توسط شهرداری شهر تورینو راه اندازی و به بهره برداری رسید.در این آزمایشگاه از سامانه ای (پلتفرمی) رونمایی شده است، که به مشارکت کنندگان این امکان را می دهد، تا بتوانند به ساده ترین شیوه راه حل های مبتکرانه، نوین و فناورانه خود را عملیاتی نمایند، راه حل هایی که به ساخت آینده سبک های نوپدید زندگی شهری و نظم های نوین اجتماعی کمک می کند. در این آزمایشگاه که زیر نظر شهرداری تورینو فعالیت می کند از هر گونه ایده و پیشنهادی که به بهبود عملیات در اکوسیستم شهری- شهروندی، خصوصا مسائل محیط زیستی شهر تورینو کمک کند، استقبال می شود.

فرتاش و انسانگرایی دیجیتال از منظر گارتنر

همانطور که برای دیدن خورشید نیازمند لنز و فیلتر مناسب هستیم، برای درک درست ابعاد کسب و کارهای نوپدید دیجیتال هم باید از لنز مناسب استفاده کرد. آقای David Mitchell Smith ، یکی از معاونین اصلی شرکت گارتنر بر این باور است که ورود به حوزه کسب و کارهای دیجیتال، نیازمند نگاهی متفاوت به مسائل است و پاسخ را بایستی به واسطه لنزها و فیلترهای مناسب جستجو نمود تا فرصت های خوب و درست این حوزه شناسایی شوند.

از جایگاه شغل نوپدید مدیر ارشد دیجیتال (CDO) تا مسابقه طناب کشی بین CIO و CMO ها

مدیر ارشد دیجیتال یا همان Chief Digital Officer که معاونت دیجیتال هم نام گذاری شده است، امروزه سر زبان ها است. اما با طرح چند سوال قصد دارم، تا این عنوان شغلی و جایگاه درست آن را در سازمان ها و شرکت هایی که قصد انجام پروژه های تحول دیجیتال دارند، را توضیح دهم. از این رو، در ابتدا چندین سوال کلیدی مطرح می شود که به شرح زیر می باشند:

• آیا این عنوان شغلی لازم است ؟ 
• آیا مدیر ارشد دیجیتال، تعیین کننده و هدایت گر برنامه های تحول دیجیتال سازمان ها است؟ 
• آیا ادغام مشاغل قبلی نظیر مدیر ارشد اطلاعات ، مدیر بازاریابی ، مدیر فناوری ، مدیر نوآوری ، مدیر استراتژی ، مدیر داده و حتی مدیر عامل با این عنوان شغلی، عملی منطقی است؟ 
• و سوال آخر اینکه، آیا وظیفه توسعه قابلیت های دیجیتالی که در راستای وظایف عنوان شغل نوپدید دیگری که اخیرا در برخی سازمان ها با عنوان "مدیر ارشد فناوری بازاریابی"  ایجاد شده است؛ نیست؟ چرا که اساسا وظیفه آن عنوان شغلی، بهبود فرایندها و فعالیت های  سمت مشتری است.